Na początku lutego br., Parlament Europejski przyjął stanowisko w sprawie kluczowego rozporządzenia i dyrektywy nt. unijnego rynku wodoru oraz gazu ziemnego i gazów odnawialnych, które zakłada m.in. wprowadzenie rozwiązań mających przyśpieszyć produkcję i wykorzystanie biometanu w UE. Wśród postulatów ujętych w nowej legislacji jest – zgodnie z celami Komisji Europejskiej ujętymi w REPowerEU – zwiększenie przez państwa członkowskie produkcji biometanu do 35 mld m3 do 2030 r. Działania te mają na celu zastąpienie 20% gazu obecnie importowanego z Rosji na teren UE zrównoważonymi, alternatywnymi rozwiązaniami. Według Światowego Stowarzyszenia Biogazu (WBA), biometan może zastąpić od 993 do 1380 mld m3 gazu ziemnego, co odpowiada 26-37% obecnie zużywanego gazu ziemnego na świecie. W Polsce szacuje się, że to zielone paliwo odnawialne mogłoby pokryć nawet 60% krajowego zapotrzebowania na gaz ziemny.
Polska, której potencjał wytwarzania biometanu szacowany jest na około 8 mld m3 rocznie, zajmuje – według raportu „GasForClimateReport” – miejsce w pierwszej piątce państw UE pod względem możliwości jego wytwarzania. „Gdyby Polska posiadała możliwość produkcji chociaż części estymowanych wolumenów biometanu, to mogłaby istotnie ograniczyć swoje uzależnienie się od importu gazu kopalnianego. Tymczasem brak odpowiednich regulacji to cały czas podstawowa bariera uniemożliwiająca rozwój rynku opartego na odnawialnych źródłach,” – mówi Michał Tarka, dyrektor generalny Polskiej Organizacji Biometanu.
Efektywnym systemem wsparcia dla biometanu w Polsce ma być nowelizacja ustawy o OZE.
W projekcie proponuje się wprowadzenie nowych regulacji m.in. w zakresie biometanu. Do kluczowych zmian należą: wprowadzenie definicji prawnej biometanu, zintegrowanie powstających instalacji biometanowych z siecią gazową, w tym określenie parametrów jakościowych biometanu, aby mógłby być transportowany sieciami gazowymi. „To samo dotyczy wprowadzenia ułatwień w procesie inwestycyjno-budowlanym. Bez aktualizacji tych kluczowych regulacji, rozwój rynku biometanu w Polsce będzie bardzo utrudniony,” – dodaje mówi Michał Tarka, dyrektor generalny Polskiej Organizacji Biometanu.
Dzięki budowie rynku zielonej energii powstaną także nowe miejsca pracy. Według Europejskiego Stowarzyszenia Biogazu (EBA), produkcja biogazu i biometanu przyczyniła się do stworzenia w Europie już 210 tys. zielonych miejsc pracy. W swoim najnowszym raporcie z lutego 2023[i], stowarzyszenie pokazuje, że produkcja biometanu może przyczynić się do stworzenia od 280 tys. do 490 tys. miejsc pracy do 2030 roku i aż od 1,1 do 1,8 mln miejsc pracy do 2050 r. W tym samym raporcie, EBA ocenia, że korzyści całego systemu z produkcji biometanu w UE-27 (+ Wielka Brytania) w 2030 r. mogą wynosić od 38 do 78 mld EUR rocznie, wzrastając do 133-283 mld EUR do 2050 r. Są to liczby porównywalne z PKB Luksemburga i Finlandii z 2021 r.
Niektórzy członkowie UE postanowili indywidualnie postawić na zielony gaz z odnawialnych źródeł energii. Francuzi, którzy w 2013 r. dysponowali zaledwie trzema instalacjami, a w 2021 r. mieli już 365 biometanowni, planują do 2030 r. pozyskać co najmniej 10% gazu ze źródeł odnawialnych. Także austriacki rząd zamierza do 2030 r. zastąpić importowany z Rosji gaz biometanem, który powinien stanowić 11% całkowitego wolumenu „błękitnego paliwa”. Absolutnymi rekordzistami w zakresie biometanu planują zostać Duńczycy, zakładający w 2030 r. całkowite – 100% – pokrycie zapotrzebowania na gaz z własnych instalacji biometanowych. Obecnie w Danii działają 54 instalacje biometanowe, a ponad 70 jest w przygotowaniu.
W Polsce nadal nie funkcjonuje ani jedna instalacja produkująca uszlachetnioną wersję biogazu, jaką jest biometan. Zdaniem Michała Tarki, dyrektora generalnego Polskiej Organizacji Biometanu: „Rok 2023 to dla nas realna szansa na dołączenie do państw konsekwentnie rezygnujących z rosyjskich paliw kopalnych i korzystających z własnych, ekologicznych i odnawialnych źródeł energii – w tym biometanu. Warunkiem jest stworzenie stabilnych prawnie i ekonomicznie uwarunkowań odblokowujących powstającą branżę. Nasza organizacja powstała po to, aby aktywnie wspierać rozwój rynku biometanowego w Polsce.”
[i] Beyond energy – monetising biomethane’s whole-system benefits, 2023, https://www.europeanbiogas.eu/wp-content/uploads/2023/02/20230213_Guidehouse_EBA_Report.pdf