Uwagi

do projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego

Lp.Podmiot wnoszący uwagęJednostka redakcyjna, do której wnoszona jest uwaga1)Treść uwagiPropozycja brzmienia przepisuStanowisko do uwagi
1                                                              Polska Organizacja Biometanu                                                             Polska Organizacja Biometanu§ 1 pkt 3 projektu rozporządzenia (projektowany § 40 pkt 3a rozporządzenia)Proponowana zmiana w rozumieniu przedstawicieli Polskiej Organizacji Biometanu jest wyłącznie zmianą kosmetyczną i nie przełoży się w zasadniczy sposób
na rozwój rynku biometanu, w szczególności nie wpłynie pozytywnie na możliwość podłączenia nowych instalacji do systemu gazowego. Zwiększenie różnicy pomiędzy średnimi wartościami ciepła spalania paliw gazowych w ciągu doby w ramach jednego ORCS z +/-3% do +/-4% nie wpłynie znacząco na możliwość zatłaczania biometanu do sieci gazowej. Należy zauważyć, że skoro ciepło spalania biometanu zwykle nie przekracza 38 MJ/m3, to jego zatłaczanie
do sieci gazowej zgodnie z projektowaną zmianą rozporządzenia będzie możliwe wyłącznie wtedy, gdy parametr ciepła spalania w danej ORCS nie przekroczy 39,58 MJ/m3. Tymczasem zgodnie z wartościami ciepła spalania w ORCS opublikowanymi przez Polską Spółkę Gazownictwa sp. z o.o. w maju 2023 r. spośród 314 ORCS zaledwie 38 spełnia ten warunek, przy czym co najmniej część z nich dotyczy dystrybucji gazu ziemnego zaazotowanego. W związku z powyższym postulujemy, aby zamiast zwiększać możliwą różnicę procentową w zakresie dopuszczalnego ciepła spalania, zmienić metodologię obliczenia średniej wartości ciepła spalania. Powinna być ona bowiem określana biorąc pod uwagę stan przyszły, po podłączeniu instalacji biometanowej
do sieci gazowej, a więc jako średnia ważona ciepła spalania ze wszystkich źródeł, w tym z uwzględnieniem podłączenia instalacji biometanowej, z możliwością stworzenia nowego ORCS (w tym wirtualnego ORCS)
w obszarach zasilanych przez instalację biometanową.  
3) w § 40 po ust. 3 dodaje się ust. 3a
w brzmieniu: „3a. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych, wydając warunki przyłączenia dla instalacji wytwarzającej biometan, przyjmuje metodologię określania ciepła spalania paliw gazowych dla tego obszaru, tak aby wyznaczana średnia wartość ciepła spalania paliw gazowych uwzględniała przyszłe potencjalne paliwo gazowe zatłaczane
do sieci z tej instalacji zgodnie z wnioskiem
o wydanie warunków przyłączenia dla tej instalacji”.  
 
2.§ 1 pkt 3 projektu rozporządzenia (projektowany § 40 pkt 3a rozporządzenia)Alternatywnie w stosunku do propozycji zawartej w pkt. 1 niniejszej tabeli proponujemy rozszerzenie zakresu różnic procentowych w zakresie dopuszczalnego ciepła spalania wraz ze zobowiązaniem (a nie tylko umożliwieniem) stosowania tego zakresu różnic przy określeniu średniej ciepła spalania przez operatora w przypadku wprowadzania biometanu do sieci w wyznaczonym obszarze rozliczeniowym. Zakres ten może być różny w przypadku ORCS o różnych parametrach ciepła spalania – proponujemy, aby granicą rozróżnienia ORCS w tym przypadku była wartość ciepła spalania do 40 MJ/m3 włącznie oraz powyżej 40 MJ/m3.  w § 40 po ust. 3 dodaje się ust. 3a
w brzmieniu: „3a. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych może, w przypadku wprowadzania biometanu do sieci w wyznaczonym obszarze rozliczeniowym o określonej wartości ciepła spalania na poziomie nieprzekraczającym 40 MJ/m3, przyjmuje metodologię określania ciepła spalania paliw gazowych dla tego obszaru, tak aby wyznaczona średnia wartość ciepła spalania paliw gazowych dla danej doby nie różniła się więcej niż o ±5% od wartości ciepła spalania paliw gazowych określonej w którymkolwiek punkcie danego obszaru. 3b. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych może,
w przypadku wprowadzania biometanu
do sieci w wyznaczonym obszarze rozliczeniowym o określonej wartości ciepła spalania na poziomie powyżej 40 MJ/m3, przyjmuje metodologię określania ciepła spalania paliw gazowych dla tego obszaru, tak aby wyznaczona średnia wartość ciepła spalania paliw gazowych dla danej doby nie różniła się więcej niż o ±8% od wartości ciepła spalania paliw gazowych określonej
w którymkolwiek punkcie danego obszaru.”;              
 
POZOSTAŁE UWAGI DO TREŚCI ROZPORZĄDZENIA W SPRAWIE SZCZEGÓŁOWYCH WARUNKÓW FUNKCJONOWANIA SYSTEMU GAZOWEGO
3.Polska Organizacja Biometanu§  38. Ust. 7a Rozporządzenia Ministra Gospodarki  z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego ( Dz.U.2018.1158 t.j. ze zm.)Rozporządzenie określa minimalną częstotliwość badań parametrów jakościowych paliw gazowych, do których wykonywania zobowiązane jest przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem biometanu. Postulujemy, żeby rozporządzenie określało częstotliwość tych badań precyzyjnie, jako konkretną ich ilość we wskazanych interwałach czasowych, nie dając przy tym operatorowi systemu pola do jednostronnego i nieuzasadnionego zwiększenia tej częstotliwości. Wykonywanie badań parametrów jakościowych w wielu przypadkach jest dla producenta biometanu bardzo kosztowne. Obecne brzmienie wskazanego przepisu rozporządzenia pozostawia operatorowi swobodę,
w ramach której może żądać on wykonywania
tych badań z bardzo dużą częstotliwością, mimo
że w większości przypadków nie jest to uzasadnione. Po stronie producenta biometanu wiąże się to nie tylko z kosztami, ale także z bardzo wysokim ryzykiem wynikającym z niepewności co do jego zobowiązań
w tym zakresie. Członkowie Polskiej Organizacji Biometanu uznają, że brak precyzyjnego określenia częstotliwości wykonywania badań parametrów jakościowych może być jedną z ważniejszych barier rozwoju rynku biometanu w Polsce.  Postulujemy również, aby częstotliwość wykonywania badań parametrów jakościowych paliw gazowych była stosunkowo niska, z założeniem jej zwiększenia lub pozostawienia operatorowi swobody co do określenia tej częstotliwości wyłącznie w przypadku, gdy w wyniku przeprowadzonego badania jakości okaże się, że parametry określone w rozporządzeniu nie zostały zachowane. Zwracamy jednak uwagę, że przypadek taki zasadniczo został już przewidziany w §  38. Ust. 7b rozporządzenia, zgodnie z którym w przypadku gdy wynik pomiaru wykaże niespełnienie któregokolwiek z badanych parametrów jakościowych (negatywny wynik), przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem biometanu jest obowiązane do niezwłocznego dokonania drugiego pomiaru w celu weryfikacji pierwszego pomiaru. Przy czym jeżeli również i drugi pomiar wykaże nieprawidłowości  to powoduje to wstrzymanie odbioru paliwa gazowego przez operatora. W naszym przekonaniu rozwiązanie to należy uznać za wystarczające dla zabezpieczenia gracy systemu gazowego.  
§  38 ust. 7a. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem biometanu wykonuje badania poszczególnych parametrów jakościowych, o których mowa w ust. 1, w punktach wejścia do systemu przesyłowego i dystrybucyjnego, w zakresie: 1) zawartości siarkowodoru, siarki merkaptanowej i siarki całkowitej – co najmniej raz na 30 minut; 2) temperatury punktu rosy wody – co najmniej raz na 30 minut; 3) ciepła spalania i górnej liczby Wobbego – co najmniej raz na 30 minut; 4) zawartości par rtęci – co najmniej raz na rok; 5) zawartości tlenu i ditlenku węgla – co najmniej raz na 30 minut; 6) zawartości pyłu o średnicy cząstek większej niż 10 μm – co najmniej raz na rok; 7) gęstości względnej – co najmniej raz na 30 minut; 8) zawartości siloksanów całkowitych, wodoru, tlenku węgla, związków chloru, związków fluoru oraz amoniaku – co najmniej raz na 6 miesięcy.”. 
  Rozporządzenia Ministra Gospodarki  z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego ( Dz.U.2018.1158 t.j. ze zm.) Załącznik – Wymagania techniczne w zakresie przyłączania do sieci instalacji skroplonego gazu ziemnego, instalacji magazynowych, sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych oraz gazociągów bezpośrednich – pkt. 4.3.2.Pkt. 4.3.2. Załącznika do rozporządzenia systemowego zobowiązuje operatora systemu dystrybucyjnego do zainstalowania na sieci dystrybucyjnej gazowej w miejscu przyłączenia instalacji sprężania umożliwiającej zatłoczenie biometanu do sieci o wyższym ciśnieniu, chyba że operator systemu dystrybucyjnego wskaże w warunkach przyłączenia, że budowa takiej instalacji nie jest wymagana. Zwracamy uwagę, że instalacja sprężania powinna być zainstalowania w miejscu przyłączenia sieci dystrybucyjnej gazowej do sieci przesyłowej gazowej. Tymczasem interpretacja treści pkt. 4.3.2. może prowadzić do wniosku, że instalacja taka powinna być zainstalowana w miejscu przyłączenia biometanowni do sieci dystrybucyjnej gazowej. Dodatkowo instalacja taka powinna umożliwiać zatłoczenie do sieci przesyłowej wszystkich paliw gazowych, nie tylko biometanu, który także jest kwalifikowany jako paliwo gazowe, a po zmieszaniu go z innymi paliwami gazowymi znajdującymi się w sieci dystrybucyjnej nie jest możliwe odróżnienie wolumenów gazów z różnych źródeł.  4.3.2. Na sieci dystrybucyjnej gazowej
w miejscu jej połączenia z siecią przesyłową gazową lub dystrybucyjną gazową instaluje się instalacje sprężania umożliwiające zatłoczenie paliwa gazowego, w tym biometanu, do sieci o wyższym ciśnieniu, chyba że operator systemu dystrybucyjnego wskaże w warunkach przyłączenia, że budowa takiej instalacji nie jest wymagana.
 
  § 38. Ust. 1 pkt 7 i 12  Rozporządzenia Ministra Gospodarki  z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego ( Dz.U.2018.1158 t.j. ze zm.)  W § 38. Ust. 1 pkt 7  Rozporządzenia wskazuje się,
że w paliwie gazowym przesyłanym lub dystrybuowanym sieciami gazowymi zawartość tlenu nie powinna przekraczać 0,5% [mol/mol], z wyjątkiem paliw gazowych wprowadzanych do sieci, w których: a) temperatura punktu rosy wody w obszarze sieci gazowej, do której następuje wprowadzenie paliwa gazowego, wynosi więcej niż -8°C, b) paliwo to będzie stanowiło źródło zasilania instalacji magazynowej – dla których zawartość tlenu w paliwach gazowych nie powinna przekraczać 0,2% [mol/mol]. Z kolei w § 38. Ust. 1 pkt 12  Rozporządzenia wskazuje się, że paliwo gazowe przesyłane lub dystrybuowane sieciami gazowymi co do zasady nie może zawierać wodoru. Wyjątek od tej zasady wprowadzony został
w § 38. Ust. 2 rozporządzenia, ale skorzystanie z niego obwarowane jest licznymi wymogami. Takie postanowienia są niezrozumiałe dla członków POB. Według naszej wiedzy, państwa członkowskie UE dopuszczają zawartość wodoru oraz tlenu w paliwach gazowych na stosunkowo wysokich poziomach. Postulujemy przeprowadzenie niezależnych analiz pod kontrolą Ministerstwa, których celem będzie określenie dopuszczalnego poziomu wodoru i tlenu w polskich sieciach przesyłowych i dystrybucyjnych gazowych na dopuszczalnym poziomie, zgodnym z ich techniczną charakterystyką oraz dostosowanie przepisów rozporządzenia do wyników tych analiz.  
 
  Propozycja nowej jednostki redakcyjnej: §  39. ust. 4 Rozporządzenia Ministra Gospodarki  z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego    W celu zapewnienia możliwości obrotu wyprodukowanym biometanem i promowania tego zielonego paliwa konieczne jest umożliwienie wytwórcom jego sprzedaży podmiotom przyłączonym do sieci gazowej przesyłowej, a nie tylko do sieci gazowej dystrybucyjnej. Polska Organizacja Biometanu przewiduje, że to właśnie najwięksi odbiorcy paliwa gazowego, przyłączeni do sieci przesyłowej, będą odbiorcami biometanu. Obecnie sprzedaż biometanu z instalacji przyłączonej do sieci dystrybucyjnej byłaby  niemożliwa z uwagi na brak punktu wejścia z systemu dystrybucyjnego gazowego do systemu przesyłowego gazowego. Dlatego postulujemy, aby w rozporządzeniu systemowym znalazło się zobowiązanie dla operatora systemu przesyłowego do utworzenia wirtualnego punktu wejścia z systemu dystrybucyjnego do systemu przesyłowego, które będzie umożliwiało sprzedaż biometanu do podmiotów przyłączonych do sieci przesyłowej.Propozycja nowej jednostki redakcyjnej: §  39. ust. 4 Operator systemu przesyłowego zapewnia możliwość obrotu biometanem poprzez utworzenie wirtualnego punktu wejścia do systemu przesyłowego z systemu dystrybucyjnego. 

1) W przypadku aktu nowelizującego należy wskazać jednostkę redakcyjną projektu oraz jednostkę redakcyjną zmienianego aktu prawnego.